بررسی وضعیت پارکهای شهری با رویکرد توسعه پایدار (مورد مطالعه: شهر شیراز)

فضای سبز شهری با کارکردها، فعالیت­ها و خدمات متنوع خود که واجد ارزش اکولوژیکی، اجتماعی و روانی است، شالوده توسعه پایدار شهر می­باشد. بخش قابل توجهی از این فضاها در قالب پارکها ایجاد می­شود که مدیریت بهینه آن در راستای توسعه پایدار شهری، شهرداریها را با چالشهای بسیار مواجه کرده است. لذا این مقاله با هدف بررسی وضعیت پارکها با رویکرد توسعه پایدار شهری، ارزیابی آنها در راستای تحقق ابعاد کالبدی، زیست­محیطی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی توسعه پایدار را بر اساس دیدگاه شهروندان مراجعه­کننده به پارکهای شهر شیراز دنبال می­نماید. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و توسعه­ای، از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می­باشد که در آن از ابزار پرسشنامه محقق­ساخته استفاده شده است. جامعه آماری شامل 1522 نفر از شهروندان مراجعه­کننده به پارکهای شهر شیراز، به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای متناسب با حجم نمونه و استفاده از فرمول کوکران، بوده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که میزان میانگین وضعیت پارکهای شیراز در راستای تحقق توسعه پایدار،93/2 (از1تا5) می­باشد که نشان­دهنده وضعیت نه چندان مطلوب پارکها است. بررسی میانگین وضعیت، بیانگر این نکته است که از 39 گویه، وضعیت23 گویه­ کمتر از حد متوسط ارزیابی شده­است. بدترین وضعیت در بین ابعاد مربوط به بعد اقتصادی- اجتماعی و گویه­های وضعیت سرمایه­گذاری بر امکانات اغذیه­فروشی (میانگین38/2)، وضعیت سرمایه­گذاری مناسب اقتصادی (میانگین40/2)، وضعیت پارکینگ در پارکها (میانگین44/2)، وضعیت توزیع عادلانه پارکها (میانگین51/2)، وضعیت توزیع عادلانه امکانات و خدمات موجود در پارکها در مناطق مختلف (میانگین57/2) می­باشد. مصرف قلیان و مواد مخدر و حضور اراذل و اوباش از مهمترین آسیبهای اجتماعی موجود در پارکها بوده است. بهترین راهبردهای پیشنهادی در ارتقاء نقش پارکها در تحقق توسعه پایدار شهری، توسعه پارک­ها با توجه به نیازهای گروه هدف، افزایش قابلیت دسترسی، افزایش سرمایه­گذاریهای مناسب اقتصادی و بهره­گیری از تجهیزات و امکانات مناسب، ارتقاء شیوه­های مدیریت فنی در پارکها و اتخاذ رویه عدالت­محورانه می­باشد.